بهترین نانی که از آرد گندم میتوان تهیه کرد نان کامل است.

نان کامل از آردی تهیه می شود که هر سه  بخش دانه گندم (سبوس، جنین، آندوسپرم) در آن حفظ میشود و چنین نانی از پروتئین کلسیم، آهن و  ویتامین بالایی برخوردار بوده و قادر است بخش بسیاری از نیازهای جامعه به مواد مغذی را تأمین کند.

همچنین  نان کامل از منابع اصلی تأمین فیبر است که وجود آن در تضمین کارکرد طبیعی دستگاه گوارش انسان ضروری  است.

مصرف غلات کامل کاهش خطر بیماریهای دیابت بیماریهای قلبی عروقی، چاقی بیماریهای گوارشی  مشکلات متابولیکی و برخی از سرطانها را به دنبال دارد اما با وجود فواید بسیاری که نان کامل دارد درصد  بالای سبوس گیری و حذف جنین در تولید آرد برای انواع نانهای سنتی و فانتزی رخ میدهد. 

در دهه های اخیر مصرف نان سفید افزایش یافته است در حالی که این نوع نان نه تنها ارزش غذایی مناسبی  ندارد بلکه به عنوان یکی از عوامل اصلی بیماریهای مانند سو تغذیه مشکلات گوارشی بیماریهای قلبی  عروقی، دیابت و چاقی در کشور محسوب میشود مصرف زیاد نان سفید هزینه های بهداشتی و درمانی را بالا  میبرد و کیفیت زندگی را کاهش میدهد. 

غلات کامل جز آن دسته از مواد غذایی هستند که میتوانند سبب کاهش خطر بیماریهای مزمن شوند؛ زیرا  دارای فیبر ، منیزیم، فولات آنتی اکسیدانها، فیتواستروژنها، پیریدوکسین و پتاسیم هستند که می توانند سبب  کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن غیرواگیر شوند.

 جایگزینی غلات کامل بجای غلات تصفیه شده به عنوان  راهکاری برای حفظ وزن در محدوده طبیعی در نظر گرفته میشود؛ زیرا احساس سیری زود هنگام، کند شدن  هضم و جذب نشاسته، کاهش جذب مواد قندی و چربیها و کاهش اکسایش لیپیدها را در پی دارند.

یکی از  توصیه های مهم و اساسی برای پیشگیری از احتمال ابتلاء به بیماریهای غیرواگیر از جمله دیابت نوع دو  بیماریهای قلبی عروقی و حتی برخی سرطانها دریافت فیبر کافی با استفاده از غلات کامل در برنامه غذایی و  به حداقل رساندن غلات تصفیه شده مانند آرد سفید و کم سبوس است. 

مصرف غلات کامل با کاهش خطر بیماریهای مزمن مرتبط با استرس اکسیداتیو و اختلالات مرتبط با افزایش  سن مانند بیماریهای قلبی عروقی، سرطان، دیابت نوع دو و چاقی مرتبط است.

 بخشی از مزایای سلامتی غلات کامل به وجود آنتی اکسیدانهای مختلف مانند ویتامین ث، ویتامین E و کاروتنوئیدها اسیدهای فنولیک و  فلاونوئیدها نسبت داده میشود.

 فراوان ترین آنتی اکسیدانها در غلات کامل اسیدهای فنولیک هستند که به  مقدار زیادی در سبوس و جوانه وجود دارد که هر دو برای به دست آوردن آرد تصفیه شده حذف می شوند.

«لیلا یاری» کارشناس مسئول واحد تغذیه جامعه شبکه بهداشت و درمان بیضا